Starożytna Aptera

Starożytna Aptera było jednym z najważniejszych i najpotężniejszych miast-państw zachodniej Krety. Jego ruiny można zobaczyć na skalistym wzgórzu, które dominuje w krajobrazie na południowy wschód od Souda zatoki, nad drogą krajową, która łączy Chania do Heraklion (16 kilometrów od Chanii). Znaczący rozmiar obszaru pokrytego tymi ruinami wskazuje na potęgę, którą Aptera w szczytowym momencie.

Według jednej z opowieści miasto zostało nazwane na cześć mitologicznego króla Pteras lub Apterasktóry, jak głosi legenda, był tym, który zbudował świątynia Apolla na Delphiw 1800 r. p.n.e. Według innej wersji historii, miasto zawdzięcza swoją nazwę Syrenom, które straciły skrzydła z powodu żalu, gdy zostały pokonane przez Muzy w konkursie. Starożytne greckie słowo "ptero", co oznacza "pióropusz" daje nam "aptero" lub "bezskrzydły". Pozbawione skrzydeł Syreny wpadły do morza i zostały przekształcone w małe wyspy znane obecnie jako Lefkesktóre można zobaczyć w zatoce Souda.

Doskonała, naturalnie ufortyfikowana lokalizacja miasta okazała się idealna i przyczyniła się do tego, że stało się ono najważniejszym ośrodkiem handlowym i politycznym zachodniej Krety. Aptera kontrolowała aktywność morską w zatoce Souda poprzez swoje dwa porty, Minoa (obecnie Marathi) i Kissamos (poniżej Kalami wioska). Miasto było chronione przez rozległe mury cyklopowe.

Okupacja tego obszaru rozpoczęła się w czasach przedhellenistycznych i trwała aż do pierwszego okresu bizantyjskiego. Miasto osiągnęło swój szczyt w epoce hellenistycznej (IV-III wiek p.n.e.), kiedy to wybiło własną walutę.

W tym okresie Aptera była jednym z najważniejszych i najbogatszych ośrodków morskich, handlowych i produkcyjnych na Krecie. Odkryte znaleziska archeologiczne pokazują, że miasto posiadało między innymi niezwykłe warsztaty produkujące broń. Uważa się, że jego statki przewoziły lokalne towary do południowych Włoch (Magna Graecia), do innych miast świata hellenistycznego i na Wschód, gromadząc w ten sposób bogactwa. W okresie rzymskim znaczenie Aptery zmalało, a jej gospodarka stała się rolnicza. W czasach bizantyjskich nadal była zamieszkana i była diecezją, niezależnie od faktu, że straciła wiele ze swojej dawnej potęgi. Trzęsienie ziemi w VII wieku i ataki saraceńskich piratów, nieco później, położyły ostateczny kres jej istnieniu, mniej więcej między 820 a 830 rokiem naszej ery.

W późniejszych latach Klasztor Agios Ioannis Theologos (Jana Teologa) został założony na miejscu starożytnego miasta i działał do lat 60. XX wieku; po raz pierwszy został wspomniany w oficjalnych dokumentach w 1181 roku. Twierdza, którą można zobaczyć na północny zachód od stanowiska archeologicznego, została zbudowana podczas okupacji tureckiej.

Stanowisko archeologiczne jest obecnie otwarte dla zwiedzających, a ruiny miasta ukazują jego dawną wielkość i potęgę. Wspaniałe rzymskie sklepione cysterny, które nadal są w doskonałym stanie, dominują nad tym miejscem. Cysterny były niegdyś używane do zaopatrywania w wodę prywatnych i publicznych łaźni (znajdujących się nieco na zachód).

Aptera była otoczona murami cyklopowymi, które rozciągały się wokół skalistego płaskowyżu, na którym zbudowano miasto. Część murów przetrwała do dziś (ponad 4 kilometry długości). Odkopano małą świątynię, duży prywatny dom z dziedzińcem z kolumnadą, nekropolię z wykutymi grobowcami (położoną na zachód od Aptéry) i teatr. W teatrze odkryto widownię (koilon = miejsce do siedzenia), orkiestrę i pierwsze rzędy siedzeń.

Klasztor Agios Ioannis Theologos można również zobaczyć, częściowo odrestaurowany, w środku stanowiska archeologicznego. Na północny zachód od klasztoru znajduje się turecka twierdza, w której mieści się wydarzenia kulturalne każdego lata.

Godziny odwiedzin/informacje

Środa-niedziela: 08:00-18:30

Poniedziałek - zamknięte

*Godziny otwarcia mogą ulec zmianie.